angielski |
łaciński |
Grupa |
Okres |
Liczba atomowa |
Liczba masowa |
Stan skupienia |
Konfiguracja elektronowa |
Tin |
Stannum |
IV A (14) |
5 |
50 |
118.71 |
ciało stałe |
Konfiguracja elektronowa: 1s22s22p63s23p64s23d104p65s24d105p2
Liczba elektronów: | 50 |
Liczba neutronów: | 69 |
Liczba protonów: | 50 |
Elektroujemność (Allred-Rochow, Pauling): | 1.72, 1.69 |
Stopień utlenienia: | +2, +4 |
Przewodność elektryczna: | 82.6*105 1/( *m) |
Gęstość (293 K): | 7.31 g/dm3 |
Temperatura topnienia: | 232.06°C, 505.21 K |
Temperatura wrzenia: | 2270°C, 2543 K |
Ciepło właściwe: | 111 |
Ciepło topnienia: | 7.029 kJ/mol |
Ciepło parowania: | 295.8 kJ/mol |
Przewodność cieplna: | 66.6 W/(m*K) |
Cyna jest srebrzystobiałym metalem o niskiej temperaturze topnienia. Tworzy trzy odmiany alotropowe.
W temperaturze pokojowej cyna nie reaguje z powietrzem. W temperaturze topnienia cyna tworzy z tlenem z powietrza dwutlenek SnO2. W temperaturze białego żaru metal ten spala się w powietrzu oślepiającym płomieniem. Cyna jest odporna na działanie wody oraz słabych kwasów. Po ogrzaniu rozpuszcza się w kwasie solnym tworząc chlorek SnCl2. Rozpuszcza się też w gorących roztworach mocnych zasad tworząc jon sześciohydroksycynianowy: Sn + 2OH- + 4H2O -> [Sn(OH)4]2-- + 2H2 Cyna reaguje z fluorowcami tworząc odpowiednie halogenki SnX4. W wyższych temperaturach reaguje z siarką i fosforem.
Cynę używa się do pokrywania ochronnego blachy żelaznej i miedzianej. Duże znaczenie mają brązy - stopy cyny z miedzią oraz stopy z ołowiem o niskiej temperaturze topnienia stosowane jako stopy lutownicze.
Główną rudą cyny jest jej tlenek SnO2 (kasyteryt) występujący w Boliwii i Brazylii. Zajmuje on pod względem rozpowszechnienia w skorupie ziemskiej 28 miejsce (procenty wagowe).
Odkryty przez: znana od starożytności
Pochodzenie nazwy: od łacińskiego "stannum".
Cynę znano już w epoce brązu, kiedy zaczęto stapiać miedź z tym metalem. Do IV wieku naszej ery cynę uważano jako białą odmianę ołowiu.
|